Arseniğin insanlar üzerindeki etkileri
Arsenik kirlenmeleri hem doğal jeolojik süreçlerin hem de insan faaliyetlerinin bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Cevher madenciliği ve işlenmesi gibi insan faaliyetlerini antropojenik arsenik kaynaklarıdır. Hem eski hem de modern eritme işlemi, havaya ve toprağa arsenik salabilir. Bu tür kaynaklar, yeraltı suyu akışı yoluyla yüzey suyunun kalitesini etkileyebilir. Yeraltı suyunun kirlenmesinin bir başka yolu da arsenik mineralleri gibi jeolojik kaynaklardır. Üçüncü tip kaynaklar tortul ve meta-sedimanter ana kayalardır. Boyaların, renklendiricilerin, sabunların, metallerin, yarı iletkenlerin ve ilaçların çoğu arsenik içerir. Bazı pestisitler, gübreler ve hayvan besleme işlemleri de çevreye daha yüksek miktarlarda arsenik salmaktadır.
Arsenit ve arsenat gibi inorganik arsenik formları insan sağlığı için daha tehlikelidir. Oldukça kanserojendirler ve akciğer, karaciğer, mesane ve cilt kanserine neden olabilirler. İnsanlar arseniğe hava, yiyecek ve su yoluyla maruz kalmaktadır. Arsenikle kirlenmiş içme suyu, dünyada 30'dan fazla ülkede arsenik toksisitesinin başlıca nedenlerinden biridir. Yeraltı suyundaki arsenik seviyesi, WHO içme suyu kılavuzunda verilen değerin (10 μg/L), 10-100 katı ise, insan sağlığı için bir tehdit olabilir. Su, uygun olmayan şekilde atılan arsenik kimyasalları, arsenikli pestisitler veya doğal mineral birikintileri yoluyla kirlenebilir.
Arsenik toksisitesi akut veya kronik olabilir ve kronik arsenik toksisitesi arsenikoz olarak adlandırılır. İnsanlarda kronik arsenik toksisitesi raporlarının çoğu, tanıdaki özgünlüğü nedeniyle deri belirtilerine odaklanır. Pigmentasyon ve keratoz, kronik arsenik toksisitesini gösteren spesifik cilt lezyonlarıdır.
“Tozlu bir yolda yağmur damlaları” olarak adlandırılan arsenik keratoz
Arsenikoza bağlı deri lezyonları
Daha düşük seviyelerde arsenik maruziyeti bulantı ve kusmaya, eritrosit ve lökosit üretiminin azalmasına, anormal kalp atışına, ellerde ve bacaklarda iğne batmasına ve kan damarlarında hasara neden olabilir. Uzun süreli maruz kalma deri lezyonları, kanserler, nörolojik problemler, akciğer hastalığı, periferik vasküler hastalık, hipertansiyon, kardiyovasküler hastalıklar ve diyabetes mellitus oluşumuna yol açabilir. Kronik arsenikoz, hayati organlarda geri dönüşü olmayan birçok değişikliğe neden olur ve ölüm oranı daha yüksektir. Bu potansiyel ölümcül toksisitenin büyüklüğüne rağmen, bu hastalık için etkili bir tedavi yoktur